Tìm ra protein khống chế virus HIV

[chitcon289]

Một protein có tên là TRIM5-alpha ở khỉ có thể giúp ngăn chặn sự phân bào của virus HIV. Loại protein này cũng được tìm thấy ở cơ thể người, song nó không có tác dụng tích cực như loại của khỉ.

Nhóm nghiên cứu đến từ Viện Ung thư Dana-Farber, Boston (Mỹ), tin rằng phát hiện mới sẽ mở ra hướng mới trong điều trị và khống chế sự lây lan của căn bệnh thế kỷ AIDS. Điều quan trọng là phải tìm ra cách khiến cho TRIM5-alpha ở người cũng hiệu nghiệm như ở khỉ.

Khoa học phát hiện ra rằng, sau khi đã xâm nhập vào một tế bào, virus HIV sẽ tiến hành phân bào. Tuy nhiên, để thực hiện điều này, nó cần phải cởi bỏ lớp áo bảo vệ gọi là capsid để phóng ra các chất liệu gene tiếp cận với ADN của tế bào chủ nhiễm bệnh. Nếu không thực hiện quá trình tích hợp này nhanh chóng, virus HIV sẽ bị suy kiệt và mất đi khả năng lây nhiễm.

Tiến sĩ Joseph Sodroski và cộng sự quan sát thấy, protein TRIM5-alpha đã ngăn không cho virus HIV cởi bỏ chiếc áo bảo vệ để thực hiện các bước kế tiếp. Theo đó, virus không thể chiếm đoạt quyền điều khiển cơ cấu gene của tế bào chủ và không thể kích hoạt quá trình phân bào.

Trim5-alpha là một chất ức chế đặc trưng đối với virus HIV. Tuy nhiên, Sodroski cho rằng hiệu lực của nó rất khác nhau trong từng cá thể. Điều này giải thích vì sao một số người nhiễm virus HIV đã phát triển thành AIDS nhanh hơn những người khác. Trim5-alpha cũng có thể là protein đứng đầu trong nhóm protein Trim của cơ thể con người, quyết định tính nhạy cảm của tế bào đối với virus HIV và một số tác nhân lây nhiễm khác.

Theo các chuyên gia, phát hiện trên có thể là nền tảng cho một loại vũ khí mới chống lại căn bệnh đang đe doạ tính mạng của gần 40 triệu người trên thế giới. Nó sẽ được sử dụng song song với các loại dược liệu chống AIDS hiện có, nhằm tấn công virus hiệu quả ở từng thời điểm khác nhau của quá trình phân bào.

Mỹ Linh (theo BBC, Reuters)

[lisaqn]

Theo một nghiên cứu mới đây, các bệnh nhân HIV nếu bị lây nhiễm thêm virus thứ hai, một virus bí ẩn, thì có thể ít phát triển thành AIDS và ít chết vì bệnh này hơn.
6 năm đầu sau khi nhiễm HIV, những người mà trong máu của họ có chứa đựng virus thứ hai, được biết một cách cơ bản là GB virus C (GBV-C), ít có nguy cơ tử vong hơn gần 3 lần so với những người nhiễm HIV dương tính không có nhiễm loại virus thứ hai này.

“Hiểu được cách mà loại virus này chống lại bệnh AIDS và sự tử vong vì bệnh này có thể gợi ý những cách mới để chống lại việc lây nhiễm HIV”, Jack Stapleton thuộc đại học Iowa tại Iowa City, Hoa Kỳ, một trong các tác giả quan trọng của nhóm nghiên cứu, nói.

Stapleton và đồng nghiệp đã tập trung vào một trong các nhóm nghiên cứu tốt nhất trên các bệnh nhân nhiễm HIV tại trung tâm MultiCenter AIDS Cohort. Nhóm này bao gồm những người đàn ông có quan hệ tình dục với những người đàn ông khác. Vài người trong nhóm này được theo dõi từ năm 1984 và được trích máu 6 tháng một lần. Và các nhà nghiên cứu xác nhận được 138 người có ngày nhiễm HIV có thể được xác định trong vòng một năm.

Khi họ phân tích mẫu máu của nhóm bệnh nhân này để phát hiện GBV-C, các kết quả thu được rất đáng chú ý. Hơn 18 tháng sau khi nhiễm HIV, thời gian sống sót không khác nhau giữa các nhóm nhiễm GBV-C và các nhóm không nhiễm. Nhưng khoảng 6 năm sau, tác dụng của virus này mới gây ấn tượng sâu sắc. Sự sống sót của những người bị ảnh hưởng liên tiếp bởi GBV-C chiếm đến 75% so với chỉ 39% ở những người không có bằng chứng nhiễm. Nhưng những người “mất” sự truyền nhiễm GBV-C thỉnh thoảng trong 6 năm đầu tiên- chỉ có 16% sống sót.

Những kết quả đó ngụ ý rằng việc lây nhiễm GBV-C có công hiệu chống lại HIV như một số yếu tố di truyền được liên kết để làm chậm sự phát triển của AIDS. Stapleton cho biết vài dấu hiệu sẽ được phát hiện bởi các thí nghiệm do nhóm nghiên cứu của ông tiến hành về sự cạnh tranh lây nhiễm của 2 virus này trong một ống nghiệm. Họ hy vọng sẽ công bố số liệu điều tra này trong vài tháng tới.

(Theo NewScientist, SKGĐ)

[heorung]

Nguyên nhân gây tái phát HIV là thủ phạm có khả năng ẩn mình trong một loại tế bào miễn dịch đặc biệt, chờ cơ hội tấn công trở lại một cách hung dữ và khôn ngoan hơn. Các nhà khoa học Mỹ vừa tìm ra một độc tố có khả năng tìm diệt những tế bào này.

Trở ngại lớn nhất trong điều trị triệt để HIV là khả năng thâm nhập của virus vào một loại tế bào miễn dịch T có vai trò như bộ nhớ của hệ miễn dịch. Nhiệm vụ của chúng là lưu giữ thông tin về virus hoặc vi khuẩn thâm nhập vào cơ thể, từ đó giúp hệ miễn dịch nhanh chóng nhận dạng và phản ứng khi kẻ lây nhiễm tấn công trở lại. Khả năng nguỵ trang của virus HIV tinh xảo đến mức cho đến nay chưa có loại thuốc chống tái phát nào có khả năng tìm diệt được.

Để giải quyết vấn đề trên, nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Texas đã phát triển thành công một loại độc tố miễn dịch, bao gồm một kháng thể chuyên nhận dạng tế bào T cất giấu virus và một phân tử có nguồn gốc từ chất độc ricin thần kinh. Nhóm đã tiến hành thử nghiệm trên 24 bệnh nhân HIV và nhận thấy, loại độc tố trên đã làm giảm một lượng lớn các tế bào T nhiễm virus chỉ trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên, theo giáo sư Frances Gotch đến từ trường Imperial London (Anh), nếu loại độc tố trên không được "lập trình" cẩn thận, nó có thể huỷ diệt bất kỳ tế bào miễn dịch nào trong máu và sẽ khiến hệ miễn dịch yếu hơn do các tế bào "bộ nhớ" đã bị tiêu diệt.

Nhóm nghiên cứu Texas đang kêu gọi sự trợ giúp của các phòng thí nghiệm HIV trên thế giới, nhằm tiến tới một cuộc thử nghiệm lớn hơn về tác dụng của chất độc miễn dịch trên.

[heorung]

Kỹ thuật mới điều trị HIV

Trong tương lai, một chiến lược bảo vệ tự nhiên được nhiều loài sử dụng để chống đỡ tác nhân xâm nhập sẽ giúp điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV. Nguyên tắc của chiến lược dựa trên yếu tố di truyền ARN cản trở ngắn (ARNsi). Khi virus, gồm cả HIV, nhiễm vào tế bào, chúng sẽ "lấy" chất liệu di truyền của tế bào để tạo ra những bản sao của chúng. Nếu tế bào chất xác định được chất liệu di truyền của virus phù hợp với một ARNsi, tế bào sẽ phá hủy những phần virus này, khiến virus khó tiếp nhận. Các nhà khoa học đã tìm ra ARNsi ở thực vật và động vật không xương sống và gần đây phát hiện ra chất bảo vệ tự nhiên này ở tế bào của động vật có vú. Có thể sử dụng ARNsi để chống lại HIV, ngăn ngừa sự lan tràn của virus ở người đã bị nhiễm virus.Các tác giả đã báo cáo một loạt thử nghiệm minh hoạ việc sử dụng ARNsi chống nhiễm HIV. Một thử nghiệm nhằm vào thụ thể CD4, một phần "cửa vào" mà HIV sử dụng để xâm nhập tế bào. Các nhà nghiên cứu đã đưa một ARNsi chống lại CD4 vào tế bào. Và thấy rằng chỉ có 25% số tế bào biểu hiện CD4 trên bề mặt, ít hơn 8 lần so với những tế bào không được nhận ARNsi. Hơn nữa khi nhóm nghiên cứu thử làm tế bào có CD4 thấp nhiễm HIV thì virus gây nhiễm ít hơn nhiều so với ở tế bào có CD4 bình thường. Tác giả lưu ý rằng thụ thể CD4 là thành phần quan trọng trong cơ thể và việc làm giảm chúng sẽ gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng.Tuy nhiên, ARNsi có thể là đích để chống lại một thụ thể khác mà HIV thường dùng để xâm nhập vào tế bào là CCR5, và tác dụng phụ sẽ ít hơn là nhằm vào CD4. Theo lý thuyết, có thể sử dụng ARNsi để chống virus lan rộng trong cơ thể của người đã mang virus HIV. ở người đã nhiễm virus, virus có thể ẩn nấp trong ADN của một số tế bào hệ miễn dịch, "nằm ngủ" trong một thời gian cho đến khi nó được kích hoạt để bắt đầu sản sinh ra virus. Tuy nhiên, các nhà khoa học thấy rằng ARNsi chống p24, một thành phần chính của lõi virus, ức chế lượng virus mà các tế bào "nằm ngủ" sẽ sản sinh ra khi thức dậy. Hơn nữa, có thể sử dụng ARNsi để ngăn virus lan sang những tế bào chưa bị nhiễm của bệnh nhân.

Thanh Huyền(Nature Medicine)