thêm quyết tâm bỏ thuốc lá
Những tác hại của thuốc lá có thể nhiều người cũng đã biết, nhưng số người tự giác bỏ thuốc chưa cao, thậm chí hiện tại trong thanh niên, phụ nữ, số người nghiện thuốc có chiều hướng gia tăng, nhất là ở đô thị. Vì vậy dù có ai đó bực mình nói "biết rồi" thì các thầy thuốc có lương tâm và trách nhiệm với sức khỏe cộng đồng vẫn cứ phải nói nữa - nói mãi.
Nhiều phân tích đã cho thấy thuốc lá gồm ít nhất 260 chất có độc tính cao chia thành các nhóm: gây viêm mạn tính dẫn tới ung thư, gây co thắt mạch máu nhỏ, nhiễm độc thần kinh, gây giảm ôxy và huyết sắc tố trong máu ảnh hưởng đến nuôi dưỡng tế bào, nhiều chất khác gây rối loạn nội tiết, di truyền, miễn dịch... và gây nhiều loại bệnh có tai biến dẫn tới tử vong.
Do có nhiều chất độc hại như vậy nên thuốc lá có khả năng gây tác hại toàn diện trên mọi cơ quan, đặc biệt là hệ thần kinh, tim mạch, hô hấp. Tác hại của thuốc lá còn có tính tích luỹ, tỷ lệ thuận với thời gian hút và số lượng điếu hút hàng ngày. Nói cách khác hút càng lâu, càng nhiều, tác hại càng sâu rộng.
Các nhà nghiên cứu còn nhấn mạnh đến tác hại gián tiếp của thuốc lá đối với người xung quanh, nhất là với trẻ em, phụ nữ có thai, người cao tuổi, đặc biệt trong căn nhà chật hẹp, phòng họp, tàu xe. Còn một điều mà ít người chú ý là thuốc lá làm giảm hoặc phủ định hiệu lực của các thuốc đang dùng trong điều trị. Chẳng hạn một bệnh nhân viêm phế quản đang dùng kháng sinh, một người bị mất ngủ đang dùng thuốc an thần, một bệnh nhân tim mạch đang dùng thuốc đặc hiệu... nếu vẫn tiếp tục hút thuốc thì chắc chắn thuốc điều trị sẽ giảm hoặc không còn tác dụng.
Mong sao những người nghiện thấy rõ ràng những số liệu về tỷ lệ bệnh tật, tai biến do thuốc lá mà các nhà khoa học và thầy thuốc đưa ra tuyệt nhiên không phải là những lời hù dọa, cường điệu, mà là những dữ kiện thực tế, những công trình nghiên cứu công phu, nghiêm chỉnh không thể nghi ngờ, phủ nhận.
Hút thuốc lá có hại như vậy nên cần có quyết tâm và nghị lực bỏ thuốc càng sớm càng tốt.
Thầy thuốc thường có một số lời khuyên như sau:
Những ai không hút thuốc, nhất là thanh thiếu niên, phụ nữ thì chớ nên tập hoặc thử hút một vài lần sẽ rất dễ thành nghiện.
Tất cả những ai đang hút, dù chưa có dấu hiệu tác hại cũng nên giữ ở mức 5-10 điếu/ngày, là liều lượng độc mà một cơ thể bình thường có thể thải trừ (tuy nhiên với thời gian, tuổi càng cao khả năng giải độc của gan, thận suy giảm thì liều này cũng phải giảm dần thì mới không gây tác hại).
Một số người nghiện thuộc diện tương đối phải bỏ (nghĩa là nếu bỏ được thì tốt), tạo điều kiện để khỏi bệnh. Nếu không tác hại cũng không phải trước mắt và nặng nề (như suy nhược thần kinh, kém ngủ, kém trí nhớ, viêm xoang, viêm mũi, dị ứng, viêm họng, viêm phế quản nhẹ, bệnh tim mạch nhẹ giai đoạn có thể hồi phục, loét dạ dày - hành tá tràng, táo bón, viêm đại tràng...).
Một số người nghiện thuộc diện tuyệt đối phải bỏ, có nghĩa nếu không bỏ thì bệnh sẽ tiến triển ngày càng xấu hơn, sau thời gian ngắn sẽ gặp tai biến nguy hiểm đe dọa tính mạng (như viêm phế quản mạn tính nặng, lao phổi, bệnh tim mạch nặng có tiền sử tai biến mạch máu não, co thắt động mạch vành, bệnh suy gan, thận rõ...).
Để hạn chế tác hại gián tiếp của thuốc lá, bố mẹ không nên hút thuốc trong nhà khi có trẻ nhỏ, không hút thuốc ở phòng họp, trên tàu xe, ở lớp mẫu giáo, vườn trẻ, trường học... Bố mẹ và thầy cô giáo phấn đấu không hút thuốc để nêu gương tốt cho con cái và học sinh. ở gia đình và lớp học cần kiểm tra chặt chẽ để ngăn chặn kịp thời các em chớm tập hút thuốc.
Về phía Nhà nước, nên hạn chế số lượng nhà máy sản xuất thuốc lá. Thường xuyên đẩy mạnh công tác giáo dục y tế phòng chống thuốc lá trong nhân dân, nhất là đối với thanh thiếu niên, phụ nữ, cán bộ công nhân viên Nhà nước. Thuốc lá là nguồn ô nhiễm, gây bệnh gần gũi, thường xuyên, phổ biến nhất, hơn cả rượu và ma túy, thuốc lá còn là tiền đề, cửa ngõ cho ma túy, mọi người cần tích cực tham gia phòng chống tác hại của tệ nạn "ma túy công khai" này.
|